Παράκαμψη προς το κυρίως περιεχόμενο

Το LIFE GRECABAT αποσκοπεί (μεταξύ άλλων) στην βελτίωση της κατάστασης διατήρησης δέκα ειδών χειροπτέρων τα οποία κατατάσσονται στα παραρτήματα II και IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ και σχηματίζουν σημαντικές αποικίες σε σπήλαια και άλλους τύπους καταφυγίων: Miniopterus schreibersii, Myotis blythii, M. capaccinii, M. emarginatus, M. myotis, Rhinolophus blasii, R. euryale, R. ferrumequinum, R. hipposideros και R. mehelyi.

Εκτός από τα είδη αυτά, παραθέτουμε πληροφορίες και για δύο ακόμα, το Eptesicus serotinus και το Myotis nattereri (Παράρτημα IV της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ), καθώς σχηματίζουν ασυνήθιστα μεγάλες αποικίες σε δύο θέσεις του προγράμματος, τις δύο σήραγγες της Παναγοπούλας.

Τρανονυχτερίδα -
Eptesicus serotinus (Schreber, 1774)

Είναι μεγάλου μεγέθους νυχτερίδα με άνοιγμα πτερύγων 31 με 38 εκατοστά και βάρος που κυμαίνεται από 18 έως 25 γραμμάρια. Έχει μετρίου μεγέθους αυτιά με στρογγυλό τράγο στην άκρη. Το τρίχωμα της πλάτης είναι σκούρο έως κοκκινωπό καφέ, ενώ αυτό της κοιλιάς είναι πιο ανοικτόχρωμο έως και κιτρινο-καφέ. Το προσωπο, τα αυτιά και οι πτέρυγες είναι σκούρα καφέ.

Μυωτίδα του Natterer -
Myotis nattereri (Kuhl, 1817)

Είναι μικρή νυχτερίδα με άνοιγμα πτερύγων 24-30 εκατοστά και βάρος 7-10 γραμμάρια. Η ασπριδερή γκρίζα γούνα της κοιλιάς οριοθετείται ξεκάθαρα από την καφέ-γκρίζα γούνα της πλάτης. Ο τράγος κυρτώνει ελαφρά προς τα μπροστά και είναι μακρύτερος από το μισό μήκος του αυτιού. Το σπιρούνι έχει σχήμα «S» και είναι μακρύ διατρέχοντας περίπου τα 2/3 του άκρου του ουροπατάγιου το οποίο καλύπτεται από δύο σειρές από κοντές σκληρές τρίχες.

Τρανομυωτίδα -
Myotis myotis, Borkhausen, 1797

Είναι μια από τις μεγαλύτερες νυχτερίδες της Ελλάδας με βάρος 20-27 γραμμάρια και άνοιγμα πτερύγων 35-45 εκατοστά. Έχει μεγάλα αυτιά και φαρδύ ρύγχος. Η γούνα της είναι καφέ ή κοκκινωπή καφέ στην πλάτη και διακριτά υπόλευκη στην κοιλιά.

Πυρρομυωτίδα -
Myotis emarginatus, (E. Geoffroy Saint-Hilaire, 1806)

Είναι μικρή σχετικά νυχτερίδα, με βάρος 6-9 γραμμάρια και άνοιγμα πτερύγων μεταξύ 22 και 25 εκατοστών. Η μακρύτριχη γούνα της δίνει την εντύπωση ότι είναι «αναμαλλιασμένη  και είναι χαρακτηριστικά κοκκινωπή στην πλάτη και κιτρινωπή-καφετιά στην κοιλιά. Τα αυτιά της έχουν μια χαρακτηριστική εγκοπή (notch), σχηματίζοντας μια σχεδόν δεξιά γωνία στο εξωτερικό όριό τους και ο λοβός έχει κοκκιώδη υφή.

Ποδαρομυωτίδα -
Myotis capaccinii, Bonaparte, 1837

Πρόκειται για νυχτερίδα μικρού μεγέθους, με άνοιγμα πτερύγων 23 ως 26 εκατοστά και βάρος 7-10 γραμμάρια. Η γούνα του είναι γκρίζα με καφετιά απόχρωση στην πλάτη και ασπριδερή γκρίζα στην κοιλιά. Έχουν χαρακτηριστικά μεγάλα και δυνατά πέλματα (μήκος άνω του μισού της κνήμης) με μακριές τρίχες. Ο τράγος έχει ελαφριά σχήμα «S» γνώρισμα το οποίο επιτρέπει την εύκολη διάκριση από το όμοιο είδος Myotis daubentonii.

Μικρομυωτίδα -
Myotis blythii, Tomes, 1857

Πρόκειται για μεσαίου μεγέθους νυχτερίδα, με αρκετά μεγάλα αυτιά. Είναι μορφολογικά παρόμοιο αλλά μικρότερο από το M. myotis. Το ρύγχος και τα αυτιά είναι επίσης κοντύτερα και πιο στενά, αλλά η διάκριση από το M. Myotis είναι εξαιρετικά δύσκολη. Το άνοιγμα των πτερύγων κυμαίνεται από 30 έως 40 εκατοστά και το βάρος από 19 έως 26 γραμμάρια. Η γούνα στην πλάτη είναι καφέ με γκριζωπή απόχρωση και η κοιλιά διακριτά υπόλευκη. Συχνά η γούνα ανάμεσα στα αυτιά έχει μια ανοιχτόχρωμη κηλίδα.

Τρανορινόλοφος -
Rhinolophus ferrumequinum, (Schreber, 1774)

Είναι μεγάλου μεγέθους νυχτερίδα (και η μεγαλύτερη της οικογένειας Rhinolophidae) με άνοιγμα φτερών έως και 40 εκατοστά και  βάρος που κυμαίνεται από 18 έως 24 γραμμάρια.  Το τρίχωμα της ράχης είναι καφέ ή καφέ-γκρίζο, συχνά με κοκκινωπές άκρες. Η κοιλιακή χώρα έχει άσπρο – γκρι προς άσπρο – κίτρινο χρώμα. Η άνω προεξοχή της σέλλας είναι στρογγυλή στην άκρη, ενώ η κάτω είναι κοντή.

Ρινόλοφος του Méhelÿ -
Rhinolophus mehelyi, Matchie, 1901

Είναι μετρίου μεγέθους νυχτερίδα, ελαφρώς μεγαλύτερη από το Rhinolophus euryale και μικρότερη από το R. ferrumequinum, με άνοιγμα πτερύγων έως και 34 εκατοστά βάρος που κυμαίνεται από 10 έως 18 γραμμάρια. Το τρίχωμα της κοιλιάς και του προσώπου είναι ανοικτόχρωμο (σχεδόν άσπρο), ενώ στην ράχη είναι γκρίζο-καφέ. Τα περισσότερα ενήλικα άτομα έχουν σκουρόχρωμες τρίχες γύρω από τα μάτια, σαν "μάσκα", κάτι που ενίοτε παρατηρείται και σε άλλα είδη του γένους.

Ρινόλοφος του Blasius -
Rhinolophus blasii, (Peters, 1866)

Είναι μετρίου μεγέθους νυχτερίδα με άνοιγμα πτερύγων έως και 28 εκατοστά και βάρος από 10 έως 14 γραμμάρια. Το τρίχωμα της ράχης είναι ωχρό καφέ ή κιτρινωπό με ασπριδερή βάση, ενώ στην κοιλιακή χώρα είναι λίγο πιο ανοικτόχρωμο. Και οι δύο προεξοχές της σέλας είναι οξύληκτες, ενώ μόνο σε ορισμένα άτομα αυτού του είδους η δερματική πτύχωση κάτω από το λογχίδιο έχει μία οδόντωση στη μέση. Στο τέταρτο δάκτυλο η πρώτη φάλαγγα έχει μήκος μεγαλύτερο από το μισό της δεύτερης, σε αντίθεση με τα παρόμοια Rhinolophus euryale & R.

Μικρορινόλοφος -
Rhinolophus hipposideros, (Bechstein, 1800)

Είναι από τις μικρότερες νυχτερίδες της Ευρώπης και η μικρότερη της οικογένειας Rhinolophidae με άνοιγμα πτερύγων έως και 25 εκατοστά και βάρος που κυμαίνεται από 4 έως 7 γραμμάρια. Το τρίχωμα της ράχης είναι καφέ-γκρίζο ή καφέ-κίτρινο, ενώ στην κοιλιακή χώρα είναι ασπρο-γκρι. Η άνω προεξοχή της σέλλας είναι πιό κοντή από την κάτω. 

Μεσορινόλοφος -
Rhinolophus euryale, Blasius,1853

Είναι μετρίου μεγέθους νυχτερίδα, μικρότερη από το παρόμοιο Rhinolophus mehelyi, με άνοιγμα πτερύγων έως και 32 εκατοστά και βάρος από 9 έως 14 γραμμάρια. Το τρίχωμα της ράχης είναι καφέ γκρι ή καφέ κόκκινο και συνήθως διαφέρει λίγο από το γκριζωπό (ενίοτε υπόλευκο) τρίχωμα της κοιλιακής χώρας. Τα μάτια του σχεδόν κρύβονται πίσω από το πέταλο, ενώ η πάνω προεξοχή της σέλας είναι οξύληκτη και λίγο κυρτή προς τα κάτω.

Πτερυγονυχτερίδα -
Miniopterus schreibersi (Kuhl, 1817)

Είναι σχετικά μικρό είδος με άνοιγμα φτερών 30έως 34 εκατοστά και βάρος μεταξύ 9 και 16 γραμμαρίων. Έχει κοντά, τετράγωνα αυτιά και πολύ μικρό στρογγυλό τράγο. Το μέτωπο είναι φουσκωτό και οι τρίχες του στέκουν σχεδόν όρθιες. Οι πτέρυγες είναι στενές και μακριές. Το τρίχωμα της ράχης είναι γκριζο-καφέ, ενώ αυτό της κοιλιάς είναι πιο ανοικτόχρωμο.